Het moment dat ik me realiseerde dat die gemene klootzak die mijn eetstoornis was misschien wel meer was dan alleen een gemene klootzak ontplofte mijn brein. Ik kon er niet bij dat we misschien ook wel vrienden waren. Dat we jarenlang beste vrienden waren geweest en dat de stem in mijn hoofd me nooit heeft willen kwetsen. Hij probeerde er enkel voor te zorgen dat ik me veilig en comfortabel voelde. Als een overbezorgde ouder die zijn kind in een gouden kooi opsluit. Zonder eten. Dat dan weer wel.
De bedoelingen van je eetstoornis zijn misschien goed, zijn middelen zijn dat alles behalve. Ik hoef je niet te vertellen dat je beter af bent zonder al die regels, rituelen en beperkingen. Zonder die stem in je hoofd die je nooit, maar dan ook nooit een goed gevoel over jezelf geeft. Hoe kan het dan dat je er zo moeilijk afstand van kunt nemen? En wanneer je dat eenmaal gedaan hebt je er soms tot je eigen verbazing naar terug verlangt?
Je eetstoornis missen is niet gek
Je eetstoornis missen is niet gek. Niets is alleen maar slecht, zelfs je eetstoornis niet. Dit betekent niet dat je hem weer terug in je leven zou moeten laten. Dat je weer met je eetstoornis zou moeten onderhandelen. Alleen al vanwege het feit dat je er zo veel meer voor terug krijgt zo lang jullie wegen gescheiden blijven. Voor mij zijn er twee situaties waarin ik mijn eetstoornis kan missen. Waarin ik met weemoed terug kan verlangen naar hoe het was toen mijn oude vriend nog voor me klaar stond…
Er is niets om me af te leiden van alles wat ik voel. Tegelijk, door elkaar heen en zonder dat ik weet waar het vandaan komt.
Soms mis ik de tijd waarin ik 24 uur per dag, zeven dagen per week met eten bezig was. Niet omdat ik geen andere dingen wilde doen. Natuurlijk wilde ik dat wel, maar mijn brein was overbezet. Mijn brein draaide overuren om mijn regels en rituelen rondom voeding en beweging bij te houden. Het kon zich nergens anders op concentreren en dat was meestal ontzettend jammer.
Meestal. Niet wanneer gevoelens die God mag weten waar vandaan kwamen met een rotgang mijn leven binnen walsten. Helemaal nu ik geen eetstoornis had om me af te leiden. Verdriet, wanhoop, frustratie en pijn. Alles kwam voorbij. Vaak ook nog eens zonder duidelijke aanleiding in het nu. Het was oude pijn die bovenkwam. Pijn uit situaties waarin ik te druk bezig was met rozijnen tellen om echt te voelen. En gevoelens verdwijnen niet als je ze wegdrukt. Of je dat nou bewust doet of niet. Zodra ze de mogelijkheid zien grijpen ze hun kans en drijven ze naar de oppervlakte.
Dit is de reden dat je gedurende je herstel met enige regelmaat uit het niets overmand kunt worden door emoties. Je brein draait geen overuren meer. Eindelijk kan er gevoeld worden en dat is fantastisch! Want als je het diepe verdriet kunt voelen, kun je de euforische blijdschap ook weer ervaren. Het begin van je herstel is niets meer dan een wilde rit in de achtbaan van je binnenwereld. Dus maak je gordels vast en schreeuw het uit. Van plezier of verdriet. Het maakt niet uit, maar voel. Laat het er zijn en geef jezelf de tijd om nieuwe manieren te vinden om met emoties om te gaan. Tot die tijd is het genoeg als je gewoon blijft zitten en niet vergeet adem te halen. Dat klinkt misschien simpel, maar dat is het ook. Je hoeft niets te doen. Er komt altijd een eind aan de rit. Geen enkel gevoel duurt voor altijd en het is zo ontzettend fijn om niet meer verdoofd door het leven te gaan.
Eten is niet meer bijzonder
Niet dat ik niet meer van eten geniet. Ik bedoel, hallo rijstschotels, schepijs en de rest. Ik vind het allemaal echt nog wel lekker, maar het is anders dan vroeger. Toen ging ik er altijd even goed voor zitten. Voor de maaltijd waar ik de hele dag al naar uit had gekeken. Als het moment daar was, dan was het echt ik en mijn eten. Mijn eten en ik. De buitenwereld bestond even niet meer. Ik kon me zo in het eten verliezen en er zo intens van genieten. Die orgastische staat van zijn bereik ik nu echt niet meer met behulp van een magnum ijsje. Hoe lekker ook.
En dat is niet zo gek. Ik ben niet meer uitgehongerd. Is het je wel eens opgevallen dat een maaltijd lekkerder is als je meer trek hebt? Kun je nagaan hoe lekker het is als je in een permanente staat van ondervoeding verkeerd. Orgastisch is bijna een understatement. Bovendien weet mijn brein dat het altijd en overal een ijsje mag eten. Dat het niet bij hoge uitzondering gegeten wordt. De smaak staat nog vers in mijn geheugen en dat maakt het gewoon wat minder bijzonder.
Zie het als een vakantiebestemming waar je als zes keer geweest bent. Het nieuwe is eraf. Het is niet meer zo speciaal als die eerste keer en je weet bovendien dat het niet de laatste keer is dat je er zult zijn.
Eten is maar eten en geen hoogte- of dieptepunt meer van mijn dag
Soms vind ik het jammer. Dat ik niet meer zo intens van eten kan genieten. Daar staat tegenover dat ik nu wel veel vaker van eten kan genieten en dat heb ik toch liever. Sterker nog, ik geniet iedere dag van mijn eten! Nu “overbodige calorieën” niet meer bestaan zijn mijn gerechten ineens een stuk smaakvoller.
Dat betekent niet dat ik iedere dag de masterchef uithang. Soms gooi ik maar wat bij elkaar en dat kan nu ook gewoon. Eten hoeft niet meer gerechtvaardigd te worden. “Calorieën” zijn het niet alleen meer waard om gegeten te worden als de maaltijd perfect in elkaar steekt. Als het precies de juiste smaakcombinatie en temperatuur heeft. Het is maar eten. Saai eten is nog steeds eten. Als ik een zompige boterham met koud geworden ei moet eten dan is dat maar zo. Als ik het druk heb komt dat ook nog eens hartstikke goed uit.
En dan zijn er nog de spontane wijntjes, frietjes en bitterballen met vriendinnen waar ik aan mee kan doen zonder dat mijn brein in de weg zit. Zonder dat mijn eetstoornis in mijn oor tettert. Eten is maar eten. Het is er altijd. Het mag altijd. Kwantiteit gaat in dit geval echt boven kwaliteit. Want hoewel ik minder intens geniet, geniet ik wel veel vaker. En ook nog eens zonder schuldgevoel achteraf. Als dat niet voldoende is om mijn oude vriend buiten de deur te houden weet ik het ook niet meer.
Je eetstoornis missen is oké
Je eetstoornis missen betekent niet dat je op het punt staat terug te vallen. Dat je gedoemd bent te mislukken in dit hobbelige verhaal dat jouw herstel heet.
Je eetstoornis missen is oké. Dit inzien maakte het voor mij zelfs makkelijker om er afstand van te nemen. Het was geen duivel die er absoluut niet meer mocht zijn. Het was een oude vriend en we waren uit elkaar gegroeid. Prima als hij soms nog aan mijn deur stond. Ik wil hem af en toe ook nog wel aanhoren, maar zal nooit meer naar hem luisteren. Zal hem nooit meer binnenlaten. In plaats daarvan zwaai ik hem vriendelijk uit. Ik hoop dat hij het red zonder mij. Andersom gaat het me in ieder geval prima af.
