Weer leren vertrouwen op je hongergevoel tijdens eetstoornis- en dieetherstel is een van de vele uitdagingen die je op je bord geserveerd krijgt. Want heb ik nou honger, of toch niet? Is het oké als ik nu eet terwijl ik over een uur ga avondeten? En hoe kan het in vredesnaam dat ik na al dat gevreet nog steeds niet vol zit?! Deze en alle andere vragen zijn even logisch als onnodig. Daarom in dit artikel de twee belangrijkste redenen waarom je écht kunt vertrouwen op je hongergevoel.
Want met al die vragen over of je nu wel of geen honger hebt duik je weer je hoofd in. De plek waar je in eerste instantie ook al die eetregels hebt gemaakt. Regels die bepaalden wat, wanneer en hoeveel je mocht eten. Regels die in je hoofd zaten. Niet in het lichaam dat je wilt voeden. Waarom luisteren we naar ons hoofd terwijl het ons lichaam is dat we willen voeden?
Weer leren vertrouwen op je hongergevoel
Voor het weer leren vertrouwen op je hongergevoel geldt hetzelfde als voor alle andere, nieuwe dingen die we willen leren. Het gaat niet in één dag. Het gaat met vallen en opstaan. Soms zul je met sprongen vooruitgaan, om vervolgens weer drie stappen terug te zetten. Er zullen dagen zijn waarop het goed gaat en dagen waarop het minder gaat.
Je zult fouten maken, maar je zult leren. Langzaam maar zeker zul je steeds beter worden in het leren herkennen en spreken van de taal van je lichaam. Een taal waar je niet aan hoeft te twijfelen. Ook als je hem nu nog niet zo goed begrijpt. Zo kwam ik er achter dat honger zich bij mij lang niet altijd openbaart als een knorrende maag. Die heb ik bijna nooit. Veel vaker voel ik me moe en lusteloos. Soms zelfs angstig of nerveus en dat betekent maar één ding. Etenstijd!
Honger is een doodnormale lichaamsfunctie
In onze dieetcultuur lijkt honger iets geworden waar we trots op kunnen zijn. Honger betekent dat we niet teveel hebben gegeten. Weer een belangrijke taak volbracht! Tegelijkertijd is het iets dat we als een enge ziekte zouden moeten vermijden. Tips tegen de honger vliegen om je oren. Ze beginnen vrij onschuldig als “zorg dat je voldoende vezels eet!” en gaan zo ver als “drink water”, “poets je tanden” en “geef je lichaam het idee dat er eten aankomt door kauwgom te kauwen…”
Ik weet niet of ik als voormalig trouwe opvolger van deze belachelijke regels moet lachen of huilen. Zie hier in ieder geval wederom de dubbele agenda van de dieet cultuur. De onzin zo groot dat het zichzelf moet tegenspreken.
Want honger is een doodnormale lichaamsfunctie. Het is een signaal van ons lichaam dat de energievoorraad op begint te raken. Dat we deze moeten bijvullen als we door willen gaan met de orde van de dag. Met belangrijke, fijne en gezellige bezigheden die gedwarsboomd worden door een rammelende maag en de vraag of we nu wel of niet zouden moeten eten.
De vergelijking met “naar de wc moeten” heb ik meer dan eens voorbij zien komen op het wondere wereldwijde web en ik vind hem fantastisch. Als je moet plassen vraag je je toch ook niet af of je misschien een rondje moet lopen om het te verhelpen? Of het wel oké is dat je moet plassen, omdat je een uur geleden ook al bent geweest? Nee. Je gaat gewoon. Omdat je weet dat je anders zo hard op je stoel gaat zitten wiebelen dat je je helemaal nergens meer op kunt concentreren. Omdat je weet dat je anders uiteindelijk onvermijdelijk in je broek zult plassen. En dan ben je pas echt ver van huis.
Je lichaam is geen klok
Deze kennen we allemaal wel. Je wilt niet teveel eten omdat je ´s avonds nog een etentje hebt, straks naar een verjaardag moet of iets anders gaat doen waar je veel kan, mag en zal eten. Sommige mensen slaan ter voorbereiding hele maaltijden over. Dit is een typisch voorbeeld van een eetstoornis gedraging die door de dieetcultuur zo genormaliseerd is dat geen mens er nog van opkijkt. Je krijgt er eerder een schouderklopje voor. Lekker bezig. Niemand zet er vraagtekens bij en vervolgens blijven we ons maar afvragen hoe het kan dat zo veel eetstoornissen onder de radar blijven.
Maar de dieetcultuur bepaalt niet langer hoe wij leven en eten. Probeer te vertrouwen op je hongergevoel in plaats van de oude vertrouwde regels. Vertrouw je lichaam, niet het systeem dat geen weet heeft van het bestaan van jouw lichaam en er bovendien vrij weinig om geeft.
De voordelen van niet volkomen uitgehongerd op dat feestje aankomen
Als jij en je lichaam elkaar weer vertrouwen is de kans groot dat je niet helemaal los gaat op al het eten zodra je binnen bent. Dat het je opvalt wie er eigenlijk aanwezig zijn, in plaats van dat je met je jas aan staat te scannen hoeveel chips, kaas en koekjes er zijn en waar je het beste kunt gaan zitten. Dit allemaal omdat je van te voren iets hebt gegeten en geen uitgehongerde maniak bent. En als het even meezit ook omdat je weet dat je ALTIJD chips, taart en koekjes kan en mag eten en er dus geen reden is om misselijk naar huis te gaan.
Oké, daar liet ik me even meeslepen door de vele verjaardagen en etentjes die ik als uitgehongerde maniak heb doorgebracht. Terug naar dat moment dat je voor de keukenkastjes heen en weer loopt met de vraag of je nu wel of niet zult eten. Want misschien ben je bang dat je later als nog “los” zult gaan.
Deze angst is een signaal dat het contact met je honger- en verzadigingsgevoel nog niet helemaal hersteld is. Dat is oké. Dat kost tijd, maar weet dat het alleen zal gebeuren als jij je lichaam reden geeft om jou weer te vertrouwen. Als jij met je lichaam zal afspreken dat je het altijd zal voeden wanneer het daar om vraagt. Dat je daar geen vraagtekens bij zult zetten. Want je lichaam is geen klok en heeft geen flauw benul van etenstijden, weekenden en feestjes.
Toch liever uitgehongerd op stap?
Ook dat is een keus. Het is jouw leven en een vrij land. Niet toegeven aan je hongergevoel zal er uiteindelijk wel voor zorgen dat je uitgehongerd aan tafel belandt. Daardoor zul je niet echt deel kunnen nemen aan de gesprekken. Je zult niet meekrijgen hoe het gaat met al die lieve mensen die je al veel te lang niet hebt gezien omdat je volledig in de ban van de broodmand bent.
Het zal er ook voor zorgen dat je waarschijnlijk voorbij je verzadigingsgevoel zult eten. Dat is absoluut niet erg, maar de kans bestaat dat je dit nu nog niet helemaal gelooft. En ook dat is oké, maar weet waar jij momenteel staat. In je herstel, in je leven. Weet dat als jij met honger naar een feestje gaat de kans groot is dat je veel meer zult eten en dat dit voor jou persoonlijk de kans op schuldgevoelens vergroot. Dat je door deze nare gevoelens wederom niet echt aanwezig zult kunnen zijn en later misschien zelfs een eetbui zult krijgen.
Uit deze vicieuze cirkel stappen door je voor te nemen je niet meer schuldig te voelen is fantastisch. Als dat nu nog niet lukt probeer er dan uit te stappen door te voorkomen dat je straks echt een koe op kan. Eet iets als je voelt dat je trek begint te krijgen. Ingaan op je hongergevoel is nooit iets om je schuldig over te voelen. Net als dat je je nooit schuldig hoeft te voelen als je naar de wc gaat.
Werk aan de vertrouwensband tussen jou en je lichaam en eet. Ook als je straks uit eten gaat. Compenseren werkt averechts. Het houdt je gevangen in je hoofd en berooft je van de vrijheid om je echt te verbinden met de mensen om je heen. Mensen die jou zo veel te vertellen hebben en niets liever willen dan dat jij erbij bent.