Eetbuien kunnen veroorzaakt worden door onjuiste, negatieve en beperkende gedachtes. Door de valse overtuiging dat je dieet toch al verpest is en jij trouwens ook. Reden genoeg om jezelf nu maar helemaal vol te duwen met alles dat suiker en vet schreeuwt. Tot het op een gegeven moment een gewoonte wordt die je met heel je hart los zou willen laten. Als je maar zou weten hoe. Het kan ook het gevolg zijn van ondervoeding en een manier van jouw lichaam om je in leven te houden. Om een eind te maken aan het constante gebrek aan voedingsstoffen. Dit is waarschijnlijk niet het enige waar je op dat moment in je leven een gebrek aan hebt. De daardoor ontstane leegte vullen met eten kan een manier zijn om met hier mee om te gaan.
Een holistische kijk op het overwinnen van eetbuien betrekt zowel de mind, als de body en de soul bij dit fenomeen. Een fenomeen waar zo ontzettend veel vrouwen mee worstelen als gevolg of onderdeel van een verstoorde relatie met eten. Eerder schreef ik artikelen over de fysieke en mentale oorzaken van eetbuien. Dit artikel gaat over de zielskant van het verhaal. Dat klinkt misschien zweverig maar betekent in feite niets meer of minder dan jouw innerlijke gevoelswereld. De primaire behoefte van ieder mens aan veiligheid, liefde en geborgenheid.
Een innerlijke leegte vullen met eten
Liefde, veiligheid en geborgenheid zijn primaire levensbehoeftes. Als baby wordt je daar als het goed is in voorzien door de volwassenen die voor jou zorgen. In je kinderjaren kijk je de kunst van het liefhebben vervolgens van hen af. Zo leer je hoe je het later aan jezelf kunt geven.
In de ideale wereld natuurlijk. In werkelijkheid is deze weg een stuk minder rooskleurig. Onbewust pik je dingen op waar je misschien geheel onterecht de overtuiging aan hebt opgehangen dat jij niet goed genoeg bent. Dat je ervoor moet zorgen dat het je nooit aan liefde zal ontbreken. Bijvoorbeeld door altijd je best te doen op school, hard te werken en te zorgen dat je er zo goed mogelijk uitziet. Een beleefde glimlach, witte tanden, slanke taille en grote billen. Zo iets.
Misschien heb je een keer een opmerking over je gewicht gekregen. Misschien zag je “succesvolle” slanke vrouwen in de media. Wat er precies gebeurd is maakt niet zo veel uit. Ergens in je leven heb je onbewust de overtuiging gecreëerd dat je enkel waardevol bent als je slank bent. Dat er alleen dan van je gehouden zal worden. Zelf was ik er altijd van overtuigd dat mijn kans op een relatie verkeken zou zijn als ik aan zou komen. Ik was ervan overtuigd dat ik de waardering van vrienden, kennissen en volslagen vreemden zou verliezen met iedere kilo die erbij kwam. En dat voelde zo onveilig.
Het verlangen om gewicht te verliezen kan voortkomen uit het verlangen je veilig te voelen in je eigen lichaam
Natuurlijk is er de dieetcultuur met haar belachelijke schoonheidsideaal. Hoe fijn zou het geweest zijn als dit de enige oorzaak was geweest. Als we dit naast ons neer hadden kunnen gooien om vanaf dat moment voor altijd blij te zijn met ons spiegelbeeld. Niet altijd makkelijk, maar nog altijd makkelijker dan echt stil te staan bij de diepe consequenties van de onbewuste angst om liefde te verliezen.
Voor baby’s is een gebrek aan liefde, geborgenheid en veiligheid echt levensbedreigend. Wanneer liefde ontbreekt is de kans groot dat het ook aan verzorging zal ontbreken. Aan voeding en schone luiers. Hierdoor realiseren we ons als volwassenen vaak niet dat het nu niet meer levensbedreigend is als anderen ons geen liefde en geborgenheid kunnen geven. De overtuiging staat in ons onderbewustzijn gegraveerd.
Dat wordt pas echt listig als we denken allerlei methodes gevonden te hebben om te voorkomen dat dit gebeurt. Zoals zo mooi, lief en slank mogelijk te zijn in plaats van ons fantastische zelf. We realiseren ons niet dat we onszelf liefde kunnen geven én gebruiken methodes die niet werken in een poging om liefde van anderen te krijgen.
Op een gegeven moment komen we erachter dat het verstoppen van onszelf achter maskers van ideaalbeelden niet leidt tot de gewenste liefde. Hoe “mooi” we er ook uitzien en hoe “lief/behulpzaam/vul maar in…” we ons ook gedragen. Er zal onvermijdelijk een punt komen waarop je geconfronteerd wordt met het feit dat maskers niet werken. Want ze zorgen er misschien voor dat heel veel mensen je aardig vinden, ze voorkomen ook dat je een ware verbinding met anderen aan kan gaan. Die verbinding kan niet door zo’n masker heen. Het blijft oppervlakkig en gespeeld.
En wat gebeurt er als je achter maskers leeft en zo jezelf afschermt van ware liefde en verbinding? Wat gebeurt er als je zo gewend bent aan die maskers dat je zelf niet meer weet wie jij nou echt bent? Wat jouw dromen, doelen en verlangens zijn? Dan ben je ook niet in staat jezelf de liefde te geven waar je zo naar verlangt. Dat zorgt er voor dat je naar externe middelen grijpt. Ieder mens heeft liefde nodig. Niemand kan leven met een innerlijke leegte.
Eten als vorm van liefde
Lange tijd was eten mijn beste vriend en enige bron van plezier. Ik genoot nergens zo van als van het moment dat ik weer aan tafel mocht. Een van mijn favoriete bezigheden was een bezoekje aan de supermarkt. Ik kon alleen maar denken aan eten. Kijken naar eten. Bezig zijn met eten.
Niet zo gek natuurlijk, wanneer je ondervoed bent zorgt je brein ervoor dat je zo ongeveer geobsedeerd raakt door voeding. Handig trucje van je brein in een poging ervoor te zorgen dat je eindelijk eens wat meer gaat eten want de binnenboel wordt bedreigd. Door de obsessie met je uiterlijk en de honger wordt je wereld ook nog eens ontzettend klein. Ik had zo weinig energie en levensvreugde in me dat er weinig dingen waren waar ik me nog voor kon interesseren. Eten was het enige waar ik zowel verlangend als angstig naar uitkeek. Want er was de allesomvattende wens om af te vallen. Altijd. Eten was niet alleen mijn beste vriend, maar ook mijn grootste vijand. Ik wilde zo graag van eten genieten, maar het mocht niet.
Dit veroorzaakte kortsluiting in mijn brein. De wens om het perfecte lichaam te creëren kwam voort uit een gebrek aan eigenliefde. De leegte die daardoor ontstond probeerde ik vervolgens weer op probeerde te vullen door heel veel te eten. Er ontstond een ontzettend ongezonde relatie met voeding wat leidde tot mishandeling van mijn lichaam en geest. Mijn innerlijke wereld bleef leeg en verslagen achter. Hoe vol mijn lichaam ook zat na de zoveelste eetbui.
Eetbuien en de wetenschap
Twee wetenschappelijk bewezen methodes om een eind te maken aan eetbuien en overeten zijn stoppen met diëten en het zoeken van afleiding. (1)(2) Zelf ben ik meer voor een combinatie van deze twee, te beginnen met genoeg eten. Je kunt je gedachtes niet onderzoeken en ombuigen op een lege maag. Je kunt geen “andere dingen gaan doen” als je geobsedeerd bent door eten als gevolg van ondervoeding. Mocht je ondervoeding extreem vinden klinken, weet dan dat dit niet hetzelfde is als ondergewicht. Het betekent dat je onder jouw unieke setpoint gewicht zit en mensen binnen allerlei verschillende gewichtsklassen kunnen ondervoed zijn.
Deze twee methodes om eetbuien te overwinnen komen letterlijk neer op het vullen van de fysieke leegte in je maag en vervolgens op het toevoegen van meer plezier in je leven. Het is hartstikke normaal om van eten te genieten. Het is ook hartstikke normaal om soms met je gevoelens om te gaan met behulp van eten. Emotie eten is niet schadelijk voor je gezondheid. Eetbuien zijn dat wel. Eetbuien zijn het gevolg van een leven dat volledig in beslag wordt genomen door het controleren van voeding en je lichaam.
Als je dit doet in de hoop goedkeuring en daarmee liefde en geborgenheid te krijgen zul je van een koude kermis thuiskomen. De leegte vullen met eten werkt niet. Al helemaal niet als dit de enige methode is die je tot je beschikking hebt en je daarnaast doodsbang bent voor wat die hoeveelheid voeding met je lichaam zal doen.
Liefde, veiligheid en geborgenheid nastreven is normaal
Het inzetten van ons lichaam om dat te bereiken is niet normaal. Het verstoppen van onze ware identiteit uit angst dat dit niet aan de maatstaf voor het verkrijgen van liefde zal voldoen is al helemaal niet normaal. Zo’n maatstaf bestaat niet. De dieetcultuur heeft ons iets anders wijsgemaakt, maar daar kunnen we ons van losmaken.
Wanneer je jezelf accepteert zal je liefde niet meer buiten jezelf zoeken. Dit is niet hetzelfde als enkel liefde waard zijn als je van jezelf houdt. Dan hangt er weer een voorwaarde aan. Echte liefde kent geen voorwaarden. De juiste personen zullen van jou houden om wie je bent. Precies zoals je bent. Juist op de donkere dagen waarop jij vergeten bent wat je waard bent. Het is essentieel om zelf een van die mensen te worden. Om te geloven dat je de lelijke dingen die je tegen jezelf kunt zeggen nooit verdient hebt.
Dit is de manier om je langzaam maar zeker weer veilig te voelen in je eigen lichaam. Zou jij je veilig voelen bij iemand door wie je continu wordt uitgescholden? Veiligheid leidt vervolgens automatisch tot meer compassie, geborgenheid en liefde.
Het innerlijke gat wordt gevuld zodat jij alleen je maag nog maar hoeft te vullen. Zodat jij gelooft dat het geen zonde is om van eten te genieten of jezelf te troosten met een taartje. Omdat je weet dat je niet perfect bent en dit ook niet hoeft te zijn. Perfectie bestaat niet. Jij wel. Compleet met gevoelens en emoties die allemaal een plaats verdienen. Die allemaal hartstikke nodig zijn om jezelf te zijn. Want als je niet jezelf bent, hoe kunnen anderen je dan zien? Hoe kunnen de mensen die daadwerkelijk in jouw leven horen je dan ooit herkennen?