Voorzichtig kijk ik om me heen of niemand me ziet. Of niemand me opmerkt. Ik loop onrustig heen en weer. Twijfelend. Zorgvuldig alle voors en tegens afwegend. Zal ik het doen? Of toch niet… Als ik uiteindelijk heb besloten om die chips toch te kopen voel ik me bijna gedwongen om er een zak spinazie bij te halen. Niet omdat ik spinazie nodig heb. Ook niet omdat ik er trek in heb. Nee, gewoon zodat andere mensen in de supermarkt zien dat ik de balans heus wel kan houden. Dat ik geen veelvraat ben…
Schaamte en schuldgevoel nadat je veel hebt gegeten is tot daar aan toe… Ik had er bij voorbaat al last van. In de supermarkt! Als een angsthaas keek ik om me heen. Zenuwachtig, alsof ik op het punt stond betrapt te worden op een groot misdrijf. Terwijl ik een zak chips kocht. Een zak chips!
Waar komt dat schuldgevoel voor onze eetlust vandaan? Voor een lichamelijke functie die er enkel is om ons in leven te houden en zo veel meer dan dat. Onze eetlust is er om het leven te vieren en soms wat dragelijker te maken. Het is gezelligheid, cultuur en plezier… En laat daar nou net één van de oorzaken achter verscholen gaan.
Eten is meer dan brandstof voor je lichaam
Als ik voel hoe het voor mij zit valt me op dat ik me niet schuldig voel over het voedsel dat ik eet wanneer ik honger heb. Dan eet ik om mezelf in leven te houden Duh… Allesverwoestende schaamte en schuldgevoelens komen pas om de hoek kijken wanneer ik iets eet voor mijn plezier. Een zak chips bijvoorbeeld. Al dan niet in z’n geheel.
Waar komt dat vandaan? Waarom zou ik niet mogen eten voor mijn plezier? Eten enkel als brandstof zien zou van mij een soort robot moeten maken. Het soort robot dat we volgens sommige fitnessgoeroe’s en afval programma’s absoluut zouden moeten willen zijn. Ons hongergevoel onderdrukkend. Vermoeidheid negerend zodat we ons ontdoen van lui zweet en andere dingen die niet bestaan. Zoals overtollige kilo’s. Ik bedoel, kan iemand me alsjeblieft uitleggen wat daar nou eigenlijk mee bedoeld wordt? Het liefst voordat ik me weer in de altijd aanwezige gedachtes over afvallen en kan-wel-wat-minder stort.
De gedachte dat we van alles in onszelf zouden moeten onderdrukken – zoals het plezier dat eten ons kan geven – doet absoluut geen recht aan de volledigheid van ons als mens. Compleet met gedachten, gevoelens en emoties die we al dan niet in toom proberen te houden. Schaamte en schuldgevoel nadat je veel hebt gegeten is denk ik niet iets dat je daarbij kunt gebruiken. Ik niet in ieder geval. Laten we ons door de koolhydraat politie gebrainwashte brein een handje helpen. Laten we de theorie die achter deze schuldgevoelens schuilgaat van dichtbij bekijken. Er op stampen totdat er niets meer van overblijft.
Neem de verantwoordelijkheid over je eigen geluk. Geluk is maakbaar, je kunt het helemaal zelf creëren… Neem het heft in eigen handen!
Afgezien van het feit dat ik het niet eens ben met deze spreuken wijzen ze ook nog eens in de verkeerde richting nu de schoonheidsindustrie ze in handen heeft gekregen. Voldoen aan het schoonheidsideaal zou ervoor moeten zorgen dat we gelukkig worden. Massaal proberen we daaraan te voldoen door zo slank mogelijk te blijven. In de hoop dat we dan liefde en een beetje geluk zullen krijgen.
Hierdoor krijgen we het idee dat we ons geluk “saboteren” wanneer we eten als we niet per se honger hebben. Iets wat nergens op slaat. Het enige dat we saboteren is de geldstroom richting de dieet industrie dat ons jarenlang een vertekend beeld van geluk heeft verkocht. Ik hoop dat dit je een idee geeft waar jouw schaamte en schuldgevoelens vandaan komen. Dat het je helpt inzien dat je je zo voelt omdat je geleerd is dat je het ongeluk over jezelf hebt afgeroepen op het moment dat je de laatste kruimels uit je mondhoek vist. En dat is niet waar. Echt niet. Hoe hardnekkig je er nu misschien ook in gelooft. Weet alsjeblieft dat dit idee je is aangeleerd en dat je het met compassie, geduld en een flinke middelvinger richting de dieet industrie ook weer kunt afleren.
Een kleine duik in de geschiedenis
Niet alleen omdat ik geschiedenis steeds leuker en interessanter begin te vinden, maar ook omdat ik hoop dat deze kennis je nog meer vastberadenheid zal geven om jezelf niet meer mentaal met de grond gelijk te maken als je “veel” lekkere dingen hebt gegeten.
Want er gaat een verdorven geschiedenis schuil achter vrouwen die plezier maken. In haar boek Body Positive Power beschrijft Megan Crabbe wat er in 1700 gebeurde met vrouwen die ervan verdacht werden “plezier te maken.” Vrouwen mochten niet naar het theater en andere voorstellingen vanuit religieuze opvattingen. Plezier maken was voor vrouwen een zonde die gelijk stond aan seks voor het huwelijk. Vrouwen zouden hierdoor hun “puurheid” verliezen.
Plezier maken was iets voor mannen. De reden hierachter is me een raadsel, maar dat verbaasd me dan weer niet. Wat kan hier in vredesnaam voor redenatie achter hebben gezeten? Waarschijnlijk iets met onderdrukking, ongelijkheid en andere onzin waarvan ik hoopte dat we het in 1700 hadden kunnen achterlaten.
Helaas hebben we hier de moderne overtuiging aan overgehouden dat we “zondigen” als we iets lekkers eten. Je dieet is geen geloof. Er bestaan geen gewichtsgoden. Je wordt door niemand behalve jezelf gestraft als je taart eet. Volkomen onterecht. Plezier maken is je geboorterecht. Er is niets zondig aan je lichaam of je eetlust en het wordt tijd dat we deze patriarchale verwijzingen uit onze woordenschat verbannen.
Maak van plezier je prioriteit
Voor jezelf en al die vrouwen van wie het altijd is afgenomen. Eeuwen geleden, maar ook vandaag nog overal ter wereld. Ga uit eten. Geniet van de koekjes van je oma en het wijntje met je vriendinnen. We hebben recht op plezier. Eten is daar een onderdeel van. De reden dat dit geen populaire overtuiging is komt door de meer dan prominente aanwezigheid van de dieet cultuur in onze samenleving. Alleen samen kunnen we daaruit breken. Alleen samen kunnen we het taboe rond plezier opheffen.
Je saboteert jezelf niet wanneer je eet. Je saboteert jezelf wanneer je denkt dat je niet zou moeten eten. Wanneer je denkt dat je niet van eten zou mogen genieten. Eten niet zou mogen gebruiken om jezelf op te beuren. Ik hoop dat je weet dat je niets verkeerd hebt gedaan wanneer je van eten geniet of het om een andere reden gebruikt. Dat je jezelf los kunt maken van oeroude en onbewuste overtuigingen rondom vrouwen en plezier. Van het hedendaagse idee dat je gelukkig zult zijn als je maar slank genoeg bent. Het leven is NU en je hebt nu de kans om ervan te genieten.
Dankzij je lichaam heb je toegang tot alles wat je maar wilt. Een slank lichaam is geen magische poort tot geluk. Jouw lichaam is die poort. Precies zoals het nu is. Daar weer op leren vertrouwen is de sleutel.
