De laatste tijd heb ik steeds vaker een oh-mijn-God-mijn-gezicht-is-zo-dik-geworden-moment. Leuk is anders, maar jezelf altijd de lekkerste vinden is ook niet echt realistisch. In dit artikel dan ook geen tips tegen een negatief lichaamsbeeld. Die zijn er genoeg. Die creëren enkel het beeld dat er iets mis met je is als je een keer flink van je lichaam baalt. Misschien denk je zelfs dat het bergafwaarts gaat met het herstel van je eetstoornis. Of dat je gefaald hebt in het hele body positieve en dieetvrije leven. En dat is niet waar.
Per dag hebben we gemiddeld vijftigduizend gedachten. Vijftigduizend. Laat dat getal even tot je doordringen. Hoeveel van deze gedachten kies je bewust? Onze gedachten worden voor het overgrote deel bepaald door ons DNA, ervaringen en opvoeding. Ze worden bepaald door wat wij als normaal zien. Door wat wij hebben geleerd dat normaal is.
Bedenk je nu eens dat we in een cultuur leven waarin men de voorkeur geeft aan een bepaald uiterlijk. Ik hoef je waarschijnlijk niet te vertellen welke dat is. Iets met jong en dun. Zo lang mogelijk, maar het liefst voor altijd.
Verre van ideaal, maar het is zoals het is. We leven in een dieetcultuur waarin slank en/of op dieet zijn de norm is. Het is dus absoluut niet gek dat je af en toe in de spiegel kijkt en denkt… blegh. Dat betekent niet dat het bergafwaarts gaat met je herstel. Dat je een mislukkeling bent die niet van zichzelf kan houden. Het betekent dat je hersenen een automatische respons geven op iets dat je is aangeleerd. Het goede nieuws is dat je alles wat je is aangeleerd ook weer kunt afleren.
Praktisch omgaan met een negatief lichaamsbeeld
Nu we weten dat gedachten over een negatief lichaamsbeeld het logische gevolg zijn van de cultuur waarin we leven, kunnen we ons focussen op hoe we hier het beste mee om kunnen gaan. Je hoeft echt niet per se van deze gedachten af voor een fijn en dieetvrij leven. Dat is echt nogal veel gevraagd.
De laatste tijd heb ik meer negatieve gedachten over mijn uiterlijk dan anders. Hoewel mijn eerste dieetvrije decembermaand minder met mijn lichaam heeft gedaan dan ik vroeger dacht, is er natuurlijk wel wat gebeurd. En daar is helemaal niets mis mee, maar mijn gehersenspoelde brein gelooft dat niet altijd meteen. Om te voorkomen dat ik in die negatieve gedachten stroom meega is dit wat ik dan doe:
- Eten. Klinkt simpel, is het niet altijd. Voor mij is het nog steeds belangrijk om er alert op te blijven dat ik niet stiekem de olijfolie weglaat omdat ik wil afvallen. Die eetstoornis is een sneaky bastard. Bij twijfel kies ik de calorierijke optie of voeg ik extra dingen (pindakaas yes!) toe. Better safe than sorry.
- Vermijd de spiegel. Serieus, als je je er klote door voelt martel jezelf dan niet door je buik aan een grondige inspectie te onderwerpen. En alsjeblieft, stop met het trekken aan je vel. Stop met het te kneden. Hoe meer je op één gebied focust hoe beter je zal zien wat er volgens jou mis mee is. Je bent meer dan die rol, ook al voelt dat nu even niet zo. Kies en zorg voor jezelf. Neem jezelf in bescherming. Loop weg of bedek die spiegel als dat nodig is.
- Trek comfortabele kleding aan. Het gevoel dat je lijf wordt samengeperst helpt niet om de aandacht ervan af te halen. En dat is juist wat we nu willen!
- Ga iets anders doen. Niet in het kader van “jezelf afleiden”, maar er is een verschil tussen jezelf martelen en je gevoelens er laten zijn. Je kunt met je negatieve gedachten voor de spiegel blijven staan, maar je kunt er ook met een kopje thee mee op de bank gaan zitten.
Het grotere plaatje
En natuurlijk niet die in de spiegel! Die is gewoon echt niet zo belangrijk. Je leven is groter en belangrijker dan je lichaam. Als ik terugdenk aan het leven dat ik had toen ik nog met één been in mijn eetstoornis stond, kan ik maar moeilijk geloven dat ik soms nog steeds de verleiding moet weerstaan om er naar terug te gaan. Als ik die verleiding voel helpt het om mezelf eraan te herinneren hoe mijn leven er toen uitzag. Ik was kleiner, maar mijn wereld ook.
Ik was continu bezig met eten. De hele dag dacht ik aan wat ik wanneer zou mogen eten. Het was een aaneenschakeling van plannen, rekenen, twijfel, schuldgevoel en vermoeidheid. Slank zijn betekent niet automatisch gelukkiger zijn. In mijn geval betekende het eenzaamheid doordat ik niet echt deel kon nemen aan gesprekken en futloosheid omdat ik de passie voor het leven soms helemaal kwijt was.
Wat een verschil met nu! Het kost me eindelijk meer energie om terug te gaan naar dat leven van diëten dan dat het me kost om mijn schouders op te halen en weg te lopen van m´n spiegelbeeld. Een gelukkig en vervuld leven is niet afhankelijk van hoeveel je van je lichaam houdt. Herinner jezelf eraan dat het helemaal prima is om je af en toe klote te voelen. Dat betekent niet dat je iets aan jezelf of die gevoelens moet doen. Het zijn maar gevoelens, ze gaan weer voorbij. Als van je lichaam houden voelt als een ver van je bed show, oefen dan met er neutraal naar te kijken. Denk aan de mensen die je respecteert, heeft die waardering ook maar iets te maken met het formaat van hun bovenbenen? Weet ook dat je je natuurlijke lichaamsvorm niet kan controleren zonder daar heel veel voor in te leveren. Heb je dat ervoor over?
Het laatste wat ik wil is dat er op mijn grafsteen komt te staan “Hier rust Jamie, na een leven vol verschillende diëten lukte het haar nog steeds niet om slank genoeg te zijn, maar ze heeft hard gestreden. Rust zacht.”
Ik denk niet dat het realistisch is om altijd van je lichaam te houden.
Gelukkig is dat ook helemaal niet nodig. Je kunt gelukkig zijn en af en toe van je lichaam balen. Het formaat van mijn lichaam is mijn unieke formaat. Het is het formaat dat ik ben als ik niets compenseer en altijd eet wat ik wil. Als ik leef en lol heb zonder continu aan eten te denken. Dit is hoe mijn lichaam eruit ziet als ik mijn beste leven leef en dat zou ik voor geen goud willen veranderen. Ik heb liever af en toe wat stomme gedachten over mijn lichaam dan dat ik een half leven leidt omdat ik het probeer te veranderen.