Ah, sport! Wie heeft er geen haat-liefde verhouding mee? Sporten is gezond. Dat weten we allemaal. Jezelf minstens twee keer per week in het zweet werken is goed voor van alles en nog wat. Van de aanmaak van endorfines tot je welverdiende nachtrust. Toch kan het soms beter zijn om een periode van rust in te lassen. Wanneer is dat? Wat zijn de signalen waar je op moet letten? Wat kunnen we leren van de weinige mensen die geen haat-liefde verhouding met sport hebben? En wanneer is het echt beter om even te stoppen met sporten?
Waarom sport je eigelijk? Toen ik nog midden in mijn eetstoornis zat en langzaam uit het donkere hol van half-herstel aan het kruipen was sportte ik om calorieën te verbranden en om mijn volgende maaltijd te verdienen. Het was een wanhopige poging om de vorm van mijn lichaam te controleren. Ik had een totaal verkeerd beeld van wat lichaamsbeweging zou moeten zijn. Een manier om je hoofd en lichaam gezond te houden. Wat ik deed was precies het tegenovergestelde: mijn hoofd en lichaam ziek houden. Laat dat nou net niet de bedoeling zijn!
Signalen dat je (even) moet stoppen met sporten
Zoals eigenlijk altijd geeft je lichaam perfect aan wat het nodig heeft. Wij zijn degene die het doodeng vinden om daarnaar te luisteren. Omdat we geen idee hebben wat er gaat gebeuren als we dat doen. Omdat we bang zijn dat ons lichaam nooit aan het schoonheidsideaal zal voldoen als we stoppen met sporten. Die angst is oncomfortabel, maar het is zo belangrijk dat we weer gaan bewegen om ons goed te voelen. Niet om te voldoen aan een luchtkasteel van een ideaalbeeld terwijl we onszelf zieker en zieker maken.
Doe jezelf een groot plezier en luister naar de signalen die erop duiden dat het beter is om even te stoppen met sporten.
Lichamelijke signalen
Overduidelijk maar daarom niet minder belangrijk om te benoemen is natuurlijk pijn. Lichamelijke pijn tijdens het sporten is een blessure of het voorstadium daarvan. Mijn knie zal voor altijd een zwakke plek blijven omdat ik het trainen ondanks de pijn niet kon laten. Ik ging stug door met springen en het gebruiken van zwaarder dan zware gewichten. Ondanks de aanhoudende, stekende pijn in mijn knie. Het mag duidelijk zijn dat ik naar mijn eetstoornis luisterde en niet naar mijn lichaam. Het mag duidelijk zijn dat deze manier van lichaamsbeweging mijn gezondheid niet ten goede kwam, maar juist schade aanrichtte.
Pijn is een overduidelijk signaal dat je een pauze in moet lassen. Er zijn ook subtielere signalen die je misschien niet direct in verband bracht met sport, maar waarvan het niet minder belangrijk is dat je ernaar luistert.
Of je nu jarenlang van het ene dieet naar het andere bent gegaan of in de fase van half naar volledig eetstoornisherstel zit maakt niet zoveel uit. Je lichaam moet bijkomen na jaren van restricties en heeft daar alle energie voor nodig. Energie waar je je lichaam eindelijk van voorziet in de vorm van voldoende voeding. Hoera! Neem die energie dan niet weer weg door in deze fase te blijven sporten. Hoe moeilijk en oncomfortabel dat ook is. Gun je lieve, mooie lichaam de tijd om te herstellen.
Je lichaam is aan het herstellen
Oververmoeidheid, (extreme) honger en een ontbrekende of onregelmatige menstruele cyclus zijn signalen dat je lichaam aan het herstellen is en nog geen energie over heeft voor een work out. Er is zo veel in je lichaam gebeurd toen je het uithongerde. Toen je op dieet was. Hoe extreem of minimaal ook. Onderschat niet hoe belangrijk het voor je lichaam is om hiervan bij te komen.
De enige manier om dit te doen is door te luisteren naar de signalen. Geef gehoor aan je oververmoeidheid door uit te rusten. Luister naar je (extreme) hongergevoel door te eten tot je verzadigd bent. Het gevoel dat je niet kunt stoppen met eten in de beginfase van herstel is normaal. Net als dat het normaal is dat je lichaam dolgelukkig is dat het eindelijk voldoende voeding binnenkrijgt en dit om die reden vasthoudt. Het kan zijn dat je in korte tijd een aantal kilo aankomt en vocht vasthoudt waardoor je een opgeblazen gevoel krijgt. Dit is normaal. Dit gaat weer voorbij. Tenzij je jezelf weer op dieet zet. Ik snap hoe verleidelijk dit is. Hoe ontzettend moeilijk het is om niet minder te gaan eten als je het gevoel hebt dat je aankomt. En dan moet je ook nog eens stoppen met sporten?! Zo goed als onmogelijk… Volgens je dieetmindset of eetstoornis.
Jij weet beter. Jij kan dit en jij hebt de kracht om hier doorheen te komen. Die oncomfortabele gevoelens gaan weer voorbij. Aan deze fase komt een eind. De extreme honger zal verdwijnen. Het opgeblazen gevoel zal verdwijnen. Je lichaam zal op haar unieke setpoint gewicht komen. Dit alles zal veel sneller gebeuren als jij je lichaam de voeding en rust geeft die het zo hard nodig heeft.
Mentale signalen
Sporten is even gezond voor je geest als voor je lichaam en kan daar ook evenveel schade aanrichten. Als je de dieetcyclus wilt doorbreken is het belangrijk dat je dit op alle vlakken doet. Zowel lichamelijk door uit te rusten en je lichaam te voeden, als geestelijk door gedachtepatronen te doorbreken. Gedachtepatronen doorbreken doe je door jezelf nieuwe gedragingen eigen te maken. Door oude gedragingen te doorbreken. Zoals obsessief sporten.
Loop je rondjes door je huis om de 10.000 stappen te halen? Word je zenuwachtig van het idee dat je misschien een work out over moet slaan? Richt je je hele leven in rondom sport momenten? Doe je mentale gezondheid een lol en neem de oncomfortabele beslissing om even te stoppen met sporten.
Ik heb jarenlang in de fase van half herstel rondgehangen omdat ik dit niet durfde.Ik heb jarenlang een half leven geleid omdat ik nog steeds beheerst werd door de angst om aan te komen. De enige manier om dit te doorbreken is door het te doen. Herstellen gaat niet vanzelf. Je kunt er niet mee wachten tot je je comfortabel voelt. Je zult je alleen comfortabel gaan voelen door het te doen. Door dwars door de angst heen te gaan. Ik weet nog dat ik zo bang was om “ongezond” te worden, maar de gezondste beslissing die ik ooit heb genomen was stoppen met sporten en meer chocoladekoekjes eten.
Wanneer kun je weer beginnen met sporten?
In de sportschool zul je mij nooit meer zien. Ik vind het een verschrikkelijke plek. Het herinnert me aan de nare periode dat ik mezelf daar ten koste van alles heen sleepte. Gaandeweg ben ik er achter gekomen dat ik hardlopen hartstikke fijn vind. Vroeger deed ik dit niet omdat ik geleerd had dat krachttraining de manier was om “in shape” te komen.
Dat doen we dus niet meer. Laat mij maar even lekker buiten spelen. Net als vroeger! Kinderen zijn zo ongeveer de enigen die lichaamsbeweging op een gezonde manier inzetten. Ze doen wat ze leuk vinden, wanneer ze het leuk vinden en stoppen wanneer ze moe zijn. Uitgespeeld. Jij kan dit ook! Op deze manier komt lichaamsbeweging je gezondheid weer ten goede.
De dieet- en wellness cultuur hebben sporten tot iets gemaakt waar het niet voor bedoeld is. Een manier om dun te worden, zijn of blijven. Desnoods ten koste van je gezondheid. “No pain no gain” en andere onzin zijn de norm geworden. Dit is alles behalve gezond en je mag dit heel snel naast je neer leggen. Jij bent de enige die weet wat goed voor jou is. Iedere vorm van lichaamsbeweging is waardevol zolang het jouw gezondheid ondersteunt. Of het nu een keiharde zweetsessie, yogales of wandeling is. Een van de meest krachtige, liefdevolle dingen die je kunt doen is luisteren naar je eigen gevoel en lichaam. En je stappenteller verwijderen natuurlijk.